Στο πλαίσιο των μέτρων ενίσχυσης των επιχειρήσεων λόγω της οικονομικής ζημίας που έχει προκληθεί από τα μέτρα κατά της διασποράς του κορωνοϊού, η Κυβέρνηση, διά του άρθρου 3 της από 30.03.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ 75/30.03.2020, Τεύχος Α’), εισήγαγε τον μηχανισμό της παροχής ρευστότητας στις πληττόμενες επιχειρήσεις με τη μορφή της «επιστρεπτέας προκαταβολής». Διευκρινίζεται πως στην έννοια των πληττόμενων επιχειρήσεων είναι δυνατόν να ενταχθεί κάθε επιχείρηση, η οποία αποδεδειγμένα παρουσιάζει μειωμένη οικονομική δραστηριότητα λόγω των μέτρων για τον κορωνοϊό, ανεξαρτήτως από το εάν συμπεριλαμβάνεται στους πληττόμενους κλάδους δραστηριότητας, οι οποίοι ανανεώνονται διαρκώς με Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Όπως σημειώνεται και στο ως άνω άρθρο της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η συγκεκριμένη ενίσχυση χορηγείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην C(2020) 1863/19.3.2020 Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής “Προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου COVID-19” και κατόπιν έγκρισης σχετικού καθεστώτος ενίσχυσης από την Επιτροπή.

Τι είναι η «επιστρεπτέα προκαταβολή» και ποιες επιχειρήσεις αφορά;

Πρόκειται για χρηματική ενίσχυση των επιχειρήσεων υπό τη μορφή του δανείου, η οποία είναι επιστρεπτέα εν όλω ή εν μέρει, άτοκα ή με εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο. Η ενίσχυση αυτή είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν υπόκειται σε συμψηφισμό με οποιαδήποτε οφειλή. Οι ακριβείς όροι του δανείου, και ιδίως τυχόν σκέλος αυτού που δεν θα είναι επιστρεπτέο και το ύψος τυχόν επιτοκίου, αναμένεται να προσδιοριστούν για κάθε ενδιαφερόμενη επιχείρηση ατομικά, κατόπιν νέας Υπουργικής Απόφασης , η οποία θα εκδοθεί μετά τις 10 Απριλίου 2020. Ωστόσο, είναι ήδη γνωστό πως η περίοδος αποπληρωμής θα είναι πενταετής, εντός της οποίας το πρώτο έτος αποτελεί περίοδο χάριτος, ενώ τα υπόλοιπα 4 έτη η επιχείρηση οφείλει να αποπληρώσει το δάνειο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Ακόμη, κάθε επιχείρηση που θα λάβει τη συγκεκριμένη ενίσχυση θα αναλαμβάνει ρητή δέσμευση περί μη απολύσεων προσωπικού, το ακριβές περιεχόμενο της οποίας θα εξειδικευτεί σε Υπουργική Απόφαση.

Το εν λόγω μέτρο αφορά κάθε ιδιωτική επιχείρηση ανεξαρτήτως νομικής μορφής, η οποία απασχολεί από 1 έως 500 εργαζομένους, έχει την έδρα ή την κύρια εγκατάστασή της στην Ελλάδα και πλήττεται σε οικονομικό επίπεδο από την πανδημία του κορωνοϊού, εφόσον δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις που προβλέπονται στην ως άνω ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στις ανωτέρω εξαιρέσεις εμπίπτουν οι περιοριστικά απαριθμούμενες κατηγορίες επιχειρήσεων, οι οποίες είναι (ή ήταν στις 31 Δεκεμβρίου 2019) προβληματικές, κατά την έννοια του Κανονισμού υπ’ αρ. 651/2014 (όλως ενδεικτικώς, και υπό την υποσημείωση ότι υφίστανται εξαιρέσεις στις κάτωθι περιπτώσεις για τις πολύ μικρές, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, αναφέρονται ως προβληματικές: α)ΕΠΕ, η οποία έχει απωλέσει πάνω από το ήμισυ του εγγεγραμμένου κεφαλαίου της λόγω συσσωρευμένων ζημιών, β)ΟΕ ή ΕΕ, η οποία έχει απωλέσει πάνω από το ήμισυ του κεφαλαίου της, όπως αποτυπώνεται στους λογαριασμούς της, λόγω συσσωρευμένων ζημιών, γ)επιχείρηση που υπάγεται ή που πληροί τις προϋποθέσεις για να υπαχθεί σε συλλογική πτωχευτική διαδικασία κατόπιν αιτήματος των πιστωτών της, δ)επιχείρηση που έχει ήδη λάβει ενίσχυση διάσωσης, αλλά δεν έχει αποπληρώσει το δάνειο ή δεν έχει λύσει την σύμβαση εγγύησης, ε)επιχείρηση που έχει λάβει ενίσχυση αναδιάρθρωσης, αλλά βρίσκεται ακόμη σε στάδιο αναδιάρθρωσης). Ακόμη, εξαιρούνται από την εφαρμογή του εν λόγω μέτρου στήριξης οι επιχειρήσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις του Κανονισμού υπ’ αρ. 1407/2013, εφόσον έχουν ήδη εξαντλήσει το τιθέμενο στον Κανονισμό ανώτατο όριο οικονομικής ενίσχυσης για την τριετία 2018-2020. Τέλος, εξαιρούνται από την εφαρμογή του ως άνω μέτρου οι επιχειρήσεις που έχουν τεθεί σε αδράνεια από τον Απρίλιο του 2019.

Ποια είναι η διαδικασία υποβολής ενδιαφέροντος για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης;

Δυνάμει της υπ’ αριθμόν Α.1076/02.04.2020 (ΦΕΚ 1135/02.04.2020, Τεύχος Β’) Απόφασης του Υπουργείου Οικονομικών, δημιουργήθηκε διαδικτυακή ηλεκτρονική πλατφόρμα με τίτλο «myBusinessSupport», μέσω της οποίας υποβάλλονται τα αιτήματα χορήγησης της εν λόγω χρηματικής ενίσχυσης. Πρόκειται για το στάδιο εκδήλωσης ενδιαφέροντος από την πλευρά των επιχειρήσεων, το οποίο λαμβάνει χώρα πριν από τον καθορισμό των ακριβών προϋποθέσεων υπαγωγής  στη ρύθμιση (ποιες επιχειρήσεις θα επιλεγούν), της διαδικασίας αίτησης και χορήγησης του δανείου, του τρόπου υπολογισμού του ύψους της ενίσχυσης για κάθε επιχείρηση και της διαδικασίας επιστροφής αυτής (εν όλω ή εν μέρει, άτοκα ή με μικρό επιτόκιο).  Ο τρόπος υπολογισμού των ανωτέρω στοιχείων θα καθορισθεί με Υπουργική Απόφαση και θα στηρίζεται ιδίως στην αποτύπωση της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης κάθε επιχείρησης σε σύγκριση με την προγενέστερη, μέσω αυτοματοποιημένου μηχανισμού της ΑΑΔΕ, ενώ για τον υπολογισμό τους ύψους της ενίσχυσης θα ληφθεί υπ’ όψιν και ο αριθμός των επιχειρήσεων, που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον.

Στο πρώτο αυτό στάδιο η ενδιαφερόμενη επιχείρηση συμπληρώνει στην ως άνω πλατφόρμα τα στοιχεία που παρατίθενται στο άρθρο 2 παράγραφος 3 της υπ’ αριθμόν Α.1076/02.04.2020 (ΦΕΚ 1135/02.04.2020, Τεύχος Β’) Απόφασης του Υπουργείου Οικονομικών. Οι επιχειρήσεις που υπόκεινται σε ΦΠΑ, εφόσον τηρούν απλογραφικά βιβλία, συμπληρώνουν τον κύκλο εργασιών ΦΠΑ που αφορά το Α’ τρίμηνο του 2020, ενώ εφόσον τηρούν διπλογραφικά βιβλία, συμπληρώνουν τον κύκλο εργασιών ΦΠΑ που αφορά τον μήνα Μάρτιο του 2020. Οι επιχειρήσεις που δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ, εφόσον τηρούν απλογραφικά βιβλία, συμπληρώνουν το σύνολο των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους 2019, το σύνολο των εξόδων του φορολογικού έτους 2019 και συγκεντρωτικά τα ακαθάριστα έσοδα Α’ τριμήνου 2020, ενώ εφόσον τηρούν διπλογραφικά βιβλία, συμπληρώνουν το σύνολο των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους 2019, το σύνολο των εξόδων του φορολογικού έτους 2019 και διακριτά ανά μήνα τα ακαθάριστα έσοδα Α’ τριμήνου 2020. Για τους μήνες Απρίλιος-Δεκέμβριος 2020, οι επιχειρήσεις που θα συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα ενίσχυσης, ανεξαρτήτως τύπου τηρούμενων βιβλίων, εφόσον υπόκεινται σε ΦΠΑ θα συμπληρώνουν τον κύκλο εργασιών ΦΠΑ κάθε μήνα μέχρι την δέκατη ημέρα του επόμενου μήνα, ενώ εφόσον δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ θα συμπληρώνουν τα ακαθάριστα έσοδα κάθε μήνα μέχρι την δέκατη ημέρα του επόμενου μήνα.

Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης;

Η υποβολή ενδιαφέροντος πραγματοποιείται από την πλευρά της επιχείρησης έως και τις 10 Απριλίου 2020 μέσω της ως άνω πλατφόρμας. Όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, οι προϋποθέσεις υπαγωγής στο μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής, η διαδικασία αίτησης και χορήγησης της ενίσχυσης, ο τρόπος υπολογισμού του ύψους της ενίσχυσης, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία επιστροφής αυτής εν όλω ή εν μέρει, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια θα καθοριστούν με Υπουργική Απόφαση, η οποία θα εκδοθεί μετά την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής των εκδηλώσεων ενδιαφέροντος. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος διά της ανωτέρω διαδικασίες δεν δημιουργεί δικαιώματα ή υποχρεώσεις στην αιτούσα επιχείρηση. Ωστόσο, στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν μόνο οι επιχειρήσεις που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον έως την ως άνω καταληκτική προοθεσμία.