Στα πλαίσια της σταδιακής επανόδου της ελληνικής οικονομίας στην νέα κανονικότητα, η πλειονότητα των μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων που έχουν πληγεί από τα μέτρα κατά της διάδοσης του κορωνοϊού επεκτείνονται και κατά τον Μάιο. Στο πλαίσιο αυτό, και εν αναμονή πρόσθετων νομοθετικών παρεμβάσεων, έχουν ήδη νομοθετηθεί ορισμένες «ελαφρύνσεις» για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους, οι οποίες αφορούν στις κοινωνικοασφαλιστικές και φορολογικές τους υποχρεώσεις, οι οποίες είναι πληρωτέες κατά τον μήνα Μάιο. Το σύνολο των ρυθμίσεων που αναλύονται κατωτέρω αφορά τόσο τις επιχειρήσεις, η λειτουργία των οποίων έχει ανασταλεί με εντολή δημόσιας αρχής, όσο και τις επιχειρήσεις που πλήττονται σημαντικά.

Οι εργοδοτικές εισφορές Απριλίου

Ως γνωστόν, οι ασφαλιστικές εισφορές καθίστανται ληξιπρόθεσμες και απαιτητές στο τέλος του επόμενου μήνα σε σχέση με τον μήνα που αφορούν. Επομένως, οι ασφαλιστικές εισφορές του Απριλίου 2020 θα ήταν απαιτητές στις 31 Μαΐου 2020. Ωστόσο, δυνάμει του άρθρου 1 της Υπουργικής Απόφασης υπ’ αριθμόν Δ.15/Δ’/οικ.16484/499 (ΦΕΚ 1775/13.05.2020, τεύχος Β’), οι εργοδοτικές εισφορές του Απριλίου  2020 δύνανται να καταβληθούν έως και τις 30 Νοεμβρίου 2020, δίχως να επιβάλλονται τόκοι ή λοιπές προσαυξήσεις. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται να υποβάλλουν εμπρόθεσμα τις ΑΠΔ για τους εργαζομένους σε αυτές.

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην προϋπόθεση που τίθεται στην ως άνω Υπουργική Απόφαση: Εάν η επιχείρηση-εργοδότης αναστείλει τη σύμβαση εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων της και προβεί σε καταγγελία της ως άνω σύμβασης όσο είναι σε αναστολή, καθώς και εάν μετά την ολοκλήρωση του μέτρου δεν διατηρεί τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας στην επιχείρησή της, εκπίπτει αυτοδικαίως από τα ως άνω «ευεργετήματα» και βαρύνεται με τόκους και προσαυξήσεις για την μη εμπρόθεσμη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών.

Ασφαλώς, η ανωτέρω ρύθμιση δεν αφορά τις εργοδοτικές εισφορές των εργαζομένων, η σύμβαση εργασίας των οποίων είναι σε αναστολή, καθώς σε αυτή την περίπτωση υπόχρεο για την καταβολή των εργοδοτικών εισφορών για το διάστημα της αναστολής είναι το Ελληνικό Δημόσιο.

Οι κοινωνικοασφαλιστικές εισφορές Απριλίου του επιχειρηματία-εργοδότη για τον Απρίλιο

Σύμφωνα με το άρθρο 1 της Υπουργικής Απόφασης υπ’ αρ. Δ.15/Δ’/οικ.16486/500 (ΦΕΚ 1775/09.05.2020,τεύχος Β’) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, παρατείνεται δίχως τοκοφορία και λοιπές προσαυξήσεις η προθεσμία καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών Απριλίου 2020 (απαιτητών έως 31/5/2020). Ο πληττόμενος επιχειρηματίας/εργοδότης/ελέυθερος επαγγελματίας δύναται να εξοφλήσει τις  ως άνω ασφαλιστικές εισφορές σε τέσσερις ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καταβλητέες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε μήνα, αρχής γενομένης από τις 31.10.2020. Το ίδιο ισχύει και για τυχόν δόσεις οφειλής από συμπληρωματική εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών προηγούμενων ετών, η οποία ήταν απαιτητή εντός του εν λόγω διαστήματος (έως και τις 31/5/2020).

Κατά το προηγούμενο διάστημα, και συγκεκριμένα ως προς τις εισφορές των μηνών Φεβρουαρίου και Μαρτίου, τυχόν εμπρόθεσμη καταβολή των εισφορών δίχως την αξιοποίηση του μέτρου της παράτασης, είχε ως αποτέλεσμα έκπτωση επί του οφειλόμενου ποσού ύψους 25%. Ακόμη δεν έχει θεσμοθετηθεί αντίστοιχη ρύθμιση που να αφορά τις εισφορές του Απριλίου, κάτι που, ωστόσο, αναμένεται να συμβεί άμεσα βάσει των εξαγγελιών του Υπουργού Εργασίας.

Οι φορολογικές υποχρεώσεις των εργαζομένων κατά το μήνα Μάιο

Δυνάμει του άρθρου 1 της υπ’ αριθμόν Α.1108 Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ 1822/13.05.2020, τεύχος Β’), οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στην ΔΟΥ οφειλών του εργαζομένου, η σύμβαση εργασίας του οποίου βρίσκεται σε αναστολή, οι οποίες έληξαν ή λήγουν εντός του Μαϊου 2020, παρατείνονται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020, δίχως τοκοφορία και λοιπές προσαυξήσεις. Παράλληλα, αναστέλλεται μέχρι την ίδια ημερομηνία η είσπραξη των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών των ως άνω μισθωτών κατά την 01.05.2020. Το συγκεκριμένο μέτρο αφορά τους υπό αναστολή εργαζομένους τόσο των επιχειρήσεων που παραμένουν κλειστές όσο και των επιχειρήσεων που πλήττονται.

Οι φορολογικές υποχρεώσεις της επιχείρησης/του επιχειρηματία κατά τον μήνα Μάιο

Κατ’αρχάς, δυνάμει της υπ’ αριθμόν Α.1106/2020 Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών(ΦΕΚ 1823/13.05.2020, Τεύχος Β’), οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις ΔΟΥ οφειλών των πληττόμενων ή υπό αναστολή λειτουργίας επιχειρήσεων με ημερομηνία λήξης εντός του Μαΐου παρατείνονται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020, δίχως τοκοφορία και λοιπές προσαυξήσεις. Στην έννοια της επιχείρησης εντάσσεται για τη φορολογική διοίκηση και κάθε αυτοαπασχολούμενος και ελεύθερος επαγγελματίας. Το ίδιο συμβαίνει και με τις προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων/διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών της επιχείρησης. Αντίστοιχα, αναστέλλεται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 η είσπραξη των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων κατά τον Μάιο οφειλών της επιχείρησης.

Επίσης, δυνάμει της υπ’ αριθμόν Α.1107/2020 Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ 1824/13.05.2020, Τεύχος Β’), οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις ΔΟΥ οφειλών από χρεωστικές δηλώσεις ΦΠΑ των πληττόμενων ή υπό αναστολή λειτουργίας επιχειρήσεων (βλ. ανωτέρω για την έννοια της επιχείρησης) παρατείνονται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020, δίχως τοκοφορία και λοιπές προσαυξήσεις. Αντίστοιχα, αναστέλλεται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 η είσπραξη των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων κατά τον μήνα Μάιο οφειλών της επιχείρησης από δηλώσεις ΦΠΑ.

Ωστόσο, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην προϋπόθεση που τίθεται στις ως άνω Υπουργικές Αποφάσεις: Εάν η επιχείρηση αναστείλει τη σύμβαση εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων της και προβεί σε καταγγελία της ως άνω σύμβασης όσο είναι σε αναστολή, καθώς και εάν μετά την ολοκλήρωση του μέτρου δεν διατηρεί τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας, εκπίπτει αυτοδικαίως από τα ως άνω «ευεργετήματα» και βαρύνεται με τόκους και προσαυξήσεις για την μη εμπρόθεσμη καταβολή των βεβαιωθέντων φόρων.

Κατά το προηγούμενο διάστημα, και συγκεκριμένα ως προς τις φορολογικές υποχρεώσεις των μηνών Μαρτίου και Απριλίου, τυχόν εμπρόθεσμη καταβολή δίχως την αξιοποίηση του μέτρου της παράτασης, είχε ως αποτέλεσμα έκπτωση επί του οφειλόμενου ποσού ύψους 25%. Δεν υφίσταται ακόμα συγκεκριμένη ρύθμιση για το συγκεκριμένο ζήτημα ως προς τις φορολογικές υποχρεώσεις Μαΐου, ωστόσο αποτελεί σοβαρό ενδεχόμενο η έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης που να επεκτείνει την ως άνω ρύθμιση και κατά τον Μάιο 2020.

Οι φορολογικές υποχρεώσεις των εκμισθωτών για τον μήνα Μάιο

Ειδική μέριμνα έχει ληφθεί και για τους εκμισθωτές ακινήτων, οι οποίοι εισπράττουν μόλις το 60% των μηνιαίων μισθωμάτων από μισθωτές, οι οποίοι πλήττονται από τα μέτρα κατά της διάδοσης του κορωνοϊού. Δυνάμει του άρθρου 1 της υπ’ αριθμόν Α.1105 Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ 1821/13.05.2020, τεύχος Β’), οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στην ΔΟΥ οφειλών του εκμισθωτή ακινήτου, το οποίο μισθώνεται από επιχείρηση, η οποία είτε τελεί υπό αναστολή λειτουργίας είτε ανήκει στους πληττόμενους ΚΑΔ, παρατείνονται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020, δίχως τοκοφορία και λοιπές προσαυξήσεις, εφόσον έληξαν ή λήγουν εντός του Μαΐου 2020. Παράλληλα, αναστέλλεται μέχρι την ίδια ημερομηνία η είσπραξη των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών των ως άνω εκμισθωτών κατά την 01.05.2020. Για την κατηγορία των εκμισθωτών ακινήτων, οι οποίοι έχουν λάβει μειωμένα μισθώματα, αναμένεται η λήψη νέων μέτρων, τα οποία πιθανότατα θα σχετίζονται με μείωση του Φόρου Εισοδήματος ή/και του ΕΝΦΙΑ.